Trang chủ -> LỊCH SỬ VIÊT NAM -> Chương XIII. NHÀ NGUYỄN (1802 - 1945) - Hòa ước Giáp Thân 1884
 24/05/2015 16:02


HÒA ƯỚC GIÁP THÂN 1884


Hòa ước Giáp Thân 1884
hay còn có tên là Hòa ước Patenôtre (Pa-tơ-nốt), là hòa ước cuối cùng nhà Nguyễn ký với thực dân Pháp vào ngày 6 tháng 6 năm 1884 tại kinh đô Huế gồm có 19 điều khoản. Đại diện các phía nhà Nguyễn là Phạm Thận Duật - Toàn quyền đại thần, Tôn Thất Phan - Phó Toàn quyền đại thần, Nguyễn Văn Tường - Phụ chính đại thần và phía Pháp là Jules Patenôtre - Sứ thần Cộng hoà Pháp

Nguyên nhân dẫn tới hiệp định

Sau khi ký Hoà ước Quý Mùi 1883, trong nội bộ triều đình Huế lục đục, các vị vua Hiệp Hòa, Kiến Phúc, Hàm Nghi kế tiếp nhau lên ngôi trong thời gian ngắn. Lúc này, ở Bắc Kỳ quân Pháp đang đánh nhau với quân nhà Thanh và đã đuổi được phần lớn quân Thanh về Trung Quốc, tuy nhiên tại một số tỉnh quân Thanh vẫn còn có mặt và đe doạ sự có mặt của người Pháp ở Bắc Kỳ. Chính phủ Pháp đã sai Fournier sang Thiên Tân ký với Lý Hồng Chương bản sơ bộ về Hoà ước Thiên Tân 1884, trong nội dung bản hoà ước sơ bộ giữa Pháp và nhà Thanh năm 1884, đã có điều khoản nhà Thanh công nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Việt Nam. Dựa vào bản sơ bộ này, mà sau này là bản chính thức Hòa ước Thiên Tân 1885, Chính phủ Pháp đã sai Patenôtre - Đại diện Cộng hoà Pháp đến Huế sửa lại Hòa ước Quý Mùi 1883 trước đó giữa Pháp và nhà Nguyễn

Nội dung

- Điều 1. An Nam công nhận và chấp nhận sự bảo hộ của Pháp. Pháp sẽ đại diện cho An Nam trong mọi quan hệ đối ngoại của mình. An Nam ở nước ngoài sẽ được đặt dưới sự bảo vệ của Pháp.

- Điều 2. Một lực lượng quân sự Pháp sẽ chiếm Thuận An trên cơ sở lâu dài. Tất cả các căn cứ và căn cứ quân sự dọc theo sông Huế sẽ được san bằng.

- Điều 3. Các quan chức An Nam sẽ tiếp tục quản lý các tỉnh nằm giữa biên giới của Nam Kỳ và biên giới của các tỉnh Ninh Bình, ngoại trừ hải quan và các công trình công cộng và, nói chung, bất kỳ dịch vụ đòi hỏi sự chỉ đạo duy nhất hoặc những việc làm của kỹ sư châu Âu hoặc các đại lý.

- Điều 4. Trong thời hạn nêu trên, Chính phủ An Nam sẽ khai báo các cảng Tourane và Xuân ngày mở cửa cho thương mại với tất cả các quốc gia, cũng như của Quy Nhơn. Các cảng khác cũng có thể được mở ra vào một ngày sau đó theo thoả thuận. Chính phủ Pháp sẽ duy trì trong những đại lý cổng được đặt theo lệnh của Resident tại Huế.

- Điều 5. Một thường trú chung, đại diện Chính phủ Pháp, sẽ giám sát các mối quan hệ bên ngoài của An Nam và đảm bảo hoạt động trơn tru của chế độ bảo hộ, trong khi không can thiệp vào chính quyền địa phương các tỉnh bao gồm trong giới hạn được thiết lập bởi Điều 3. Ông sẽ cư trú trong thành Huế với một hộ tống quân sự. Resident chung sẽ được hưởng một quyền của đối tượng tư nhân và cá nhân với Nhà vua An Nam.

- Điều 6. Người dân hoặc Phó Người dân sẽ được đặt bởi các Chính phủ Cộng hoà ở các thị trấn chính của Bắc Hà, nơi hiện diện của họ là cảm thấy có ích. Họ sẽ theo lệnh của Tổng trú. Họ sẽ sống trong thành, và nếu đó là trường hợp, trong bao vây dành cho các quan lại. Nếu cần thiết, họ sẽ được cung cấp với một hộ tống Pháp hoặc bản địa.

- Điều 7. Người dân phải tránh can thiệp vào các chi tiết của chính quyền các tỉnh. Các quan chức bản địa ở tất cả các cấp sẽ tiếp tục điều chỉnh và quản lý chúng, chịu sự kiểm soát của họ, nhưng sẽ bị thu hồi nếu có yêu cầu của chính quyền Pháp.

- Điều 8. Các quan chức Pháp và người lao động của tất cả các loại chỉ có trách nhiệm giao tiếp với các cơ quan chức An Nam thông qua các cư dân.

- Điều 9. Một dòng điện tín được đặt từ Sài Gòn đến Hà Nội và hoạt động của người lao động Pháp. Một phần của các loại thuế phải nộp cho chính phủ An Nam, mà lại sẽ nộp lại đất cần thiết cho các trạm điện báo.

- Điều 10. Cả hai ở An Nam và Bắc Việt, người nước ngoài của các dân tộc được đặt dưới quyền tài phán của Pháp. Các nhà chức trách Pháp xác định tranh chấp của bất kỳ loại có thể phát sinh giữa An Nam và người nước ngoài hoặc pha duy nhất với người nước ngoài.

- Điều 11. Trong thời hạn Annam đúng quy định, các bo quan sẽ thu thuế truyền thống mà không có sự giám sát của các quan chức Pháp và cho các tài khoản của triều đình Huế. Ở Bắc Kỳ, các cư dân sẽ giám sát việc thu thuế này. Họ sẽ được hỗ trợ bởi các bo quan, và sẽ giám sát việc làm và thu thập phương pháp của họ. Một ủy ban gồm các ủy viên Pháp và An Nam sẽ xác định số tiền được giao cho các cơ quan chính phủ khác nhau và các dịch vụ công cộng. Phần còn lại sẽ được gửi vào kho bạc của triều đình Huế.

- Điều 12. Các cơ chế hải quan sẽ được tổ chức lại trong suốt vương và giao phó hoàn toàn cho các quản trị viên Pháp. Gửi hải quan chỉ được thiết lập trên bờ và trên các vùng biên giới, và được đặt bất cứ nơi nào họ là cần thiết. Không có khiếu nại đối với các quyết định trước đây được thực hiện bởi các cơ quan chức quân sự về các vấn đề hải quan được giải trí. Các luật và quy định của Nam Kỳ bao gồm các khoản đóng góp gián tiếp, cơ chế hải quan, quy mô của thuế quan và các biện pháp phòng ngừa vệ sinh cũng sẽ được áp dụng trên toàn lãnh thổ của An Nam và Bắc Bộ.

- Điều 13. Công dân và người Pháp dưới sự bảo hộ của Pháp có thể tự do đi lại, tham gia thương mại, và tiếp thu và xử lý tài sản di chuyển bất cứ nơi nào và bất động sản trong phạm vi biên giới của Bắc Bộ và các cổng mở của An Nam. Nhà vua An Nam rõ ràng khẳng định những bảo đảm theo quy định của điều ước quốc tế của 15 tháng ba năm 1874 đối với các nhà truyền giáo và Thiên chúa giáo.

- Điều 14. Những người muốn đi du lịch trong nội thất của An Nam phải có giấy ủy quyền cho cuộc hành trình của họ, hoặc thông qua Tổng trú tại Huế hoặc từ các thống đốc Nam Kỳ. Các cơ quan có trách nhiệm cung cấp cho họ bằng hộ chiếu, mà phải được trình bày cho một visa của chính phủ An Nam.

- Điều 15. Pháp cam kết đảm bảo từ nay trở đi tính toàn vẹn của các cõi của Nhà vua An Nam, và để bảo vệ chủ quyền này đối với tất cả các sự xâm lược từ bên ngoài và nổi loạn nội bộ. Để hiệu ứng này, các nhà chức trách Pháp có quân trạm tại bất cứ điểm trong lãnh thổ của An Nam và Bắc Bộ mà họ đánh giá cần thiết cho sự hoạt động hiệu quả của chế độ bảo hộ.

- Điều 16. Như trong quá khứ, Nhà vua An Nam sẽ tiếp tục chỉ đạo việc quản trị nội bộ của cõi của mình, trừ trường hợp bị hạn chế bởi các quy định của Công ước này hiện nay.

- Điều 17. dư nợ Annam của Pháp sẽ được đền đáp một cách sau đó được xác định. Nhà vua An Nam phải tránh mắc bất kỳ khoản vay nước ngoài, trừ trường hợp được sự chấp thuận của chính phủ Pháp.

- Điều 18. Đàm phán sẽ được tổ chức để xác định các giới hạn của các cổng mở và các nhượng bộ Pháp trong mỗi của các cảng, địa điểm cho việc xây dựng ngọn hải đăng trên bờ biển Trung Kỳ và Bắc Việt, sắp xếp cho việc khai thác mỏ, tiền tệ hệ thống, và phần lợi nhuận phát sinh từ hải quan, các quy định, thuế trên dây cáp điện báo và các khoản thu khác không quy định tại Điều 11 của Hiệp ước này. Công ước này sẽ được đệ trình cho sự chấp thuận của Chính phủ Cộng hoà Pháp và Nhà vua An Nam, và phê chuẩn sẽ được trao đổi càng sớm càng tốt.

- Điều 19. Các điều ước quốc tế hiện nay sẽ thay thế các quy ước về ngày 15 tháng 3, ngày 31 tháng 8 và ngày 23 tháng 11, 1874.

                            [quay lại]


Tổng số thành viên: 19602
Thành viên mới nhất: Vũ ngọc khánh
Đang trực tuyến: 10
Lượt truy cập: 4325864